_____________________________________________________
Kutsal Kitap sıradan bir kitaptan öte, ilahi bir “kütüphane”dir. İçindeki bölümler, Tanrı’nın değişik zamanlarda ve şartlar altında bu-lunan birçok yazar aracılığıyla yazdırdığı VAHİY DİZİSİDİR.
Eski Antlaşma (Tevrat, Zebur vePeygamberlik Yazıları),1000 yıl boyunca (İ.Ö. 1500 - İ.Ö. 400), yaklaşık 30 değişik yazar tara-fından kaleme alınmıştır. Yaratılış bölümüyle açılır, Mesih’in gelişine ilişkin bir önbildiriyle kapanır (Malaki). Mesih’ten sonra kaleme alınan Yeni Antlaşma (İNCİL), Eski Antlaşma ile birleştirilince KUTSAL KİTAP tamamlanmıştır.
Mesih İsa Eski Antlaşma’yı, “Musa’nın Yasası, PeygamberlerinYazıları ve Mezmurlar”1olmak üzere 3 ana gruba ayırır (Luk.24:44). Hıristiyanlar Kutsal Kitap’ın bu ana gruplarını; a) Tarih Kitapları, b) Şi-ir (veya Bilgelik) Kitapları ve c) Peygamberlik Kitapları olarak sıra-larlar. Eski Antlaşma’nın 39 bölümünün mesajıyla ilgili bu çalışmamız5 ayrı cilt olarak yayınlanacaktır.
|
Kitap Grupları |
5 C i l t |
İçindeki Bölümler |
|
Kutsal Tarih Kitapları |
Tevrat |
Yaratılış’tan Yasa’nın Tekrarı’na (5) |
|
(17) |
Tarih |
Yeşu’dan Ester’e kadar (12) |
|
Bilgelik Kitapları (5) |
Zebur |
Eyüp - Özd. – Vai. (3) Mez. - Ezg. (2) |
|
Peygamberlik Yazıları |
Uzun Peyg. |
Yeşaya’dan Daniel’e (5) |
|
(17) |
Kısa Peyg. |
Hoşea’dan Malaki’ye (12) |
Kutsal Tarih’in genel hatlarını bilmeden, Eski Antlaşma bölümle-rinin mesajını doğru anlamak çok zordur. Bu yüzden o dönemin ana olayları ve kahramanlarını gösteren aşağıdaki çizelge, gereken derslerdeöykünün geçtiği dönemi göstererek tekrarlanacaktır.
En önemli olayları şöyle özetleyebiliriz:
• İbrahim, Tanrı’nın buyruğuyla İ.Ö. 2000 yıllarında Ur kentinden (Babil) Kenan diyarına gider.
• Üç nesil sonra Yusuf aracılığıyla İsrail halkı Mısır’a yerleşir. Son-raki nesiller de köle durumuna düşerler.
• İ.Ö. 1500 yıllarında İsrail, Musa’yla Mısır köleliğinden kurtulup vaat edilen diyara giden 40 yıllık bir yolculuğa başlar.
• Yeşu ile diyarını fethetmeye başladıktan sonra, Hakimler (önderler) zamanında İsrail bir bunalım dönemi yaşar.
• İ.Ö. 2000 yıllarında halk Samuel’den bir kral ister. Tanrı, öncedenseçmiş olduğu Saul’u reddeder ve yerine Davut’u seçer.
• Oğlu Süleyman’la krallık en görkemli dönemine ulaşır. Süleyman’ın oğlu Rehavam’ın zamanında ise krallık parçalanır.
• Kuzey krallığında (İsrail) İlya ile yeni bir peygamberler ekolu başlar.Sonunda İsrail, putperestlikten ötürü yıkıma uğrar.
• Güney krallığında (Yahuda’da) Yeşaya gibi peygamberler halka, putperestlikten vazgeçmezlerse sürgüne gideceklerini bildirir.
• İ.Ö. 600 yıllarında, Yahudiler Babil’de sürgüne götürülürler ve Yeremya’nın peygamberliği uyarınca orada 70 yıl kalırlar.
• Sürgün döneminde Daniel ve Hezekiel, halkın kurtuluşuna ve dün-yanın sonuna ilişkin önemli vahiyler alırlar.
• Ezra ve Nehemya’nın döneminde, Yahudiler topraklarına dönüp Tapınağı ve Yeruşalim’i yeniden inşa ederler.
• Zekarya ve Malaki bu dönemde Mesih’in gelişine ilişkin son bir önbildiriyle Eski Antlaşma’nın vahiy sürecini tamamlarlar.
Bu tarihsel çizelgenin en önemli yönü Tanrı’nın, halkını nasıl yön-lendirdiğini anlamaktır. Çünkü O, bugün de aynı şekilde yaşamları-mızda etkindir!
Eski Antlaşma herhangi bir kitaptan ötedir. Çünkü Tan-rı’nın sözüdür. Ayrıca Tanrı’nın ezeli-ebedi tasarısınıaçıklayarak tarihe veyaşama anlam verir. İnsanın bilgi-sayarla bile ayarlayamayacağı bir uyumla konular, kolye-de aynı ipe dizilen inciler gibi, aynı bildiri üzerinde birleşir: Kurtuluş Tarihi ve beklenen Mesih’ingerçeği.
Sayfa 10’daki şemada bulunan yer, tarih ve kişi adlarına ilişkin bilgileri ezberleyip oraya bakmadan aşağıdaki şemanın boşluk-larını doldurun.
