Kutsal Kitap sıradan bir kitaptan öte, ilahi bir “kütüphane”dir. İçindeki bölümler, Tanrı’nın, değişik zamanlarda ve şartlar altında bulunan birçok yazar aracılığıyla yazdırdığı VAHİY DİZİSİDİR.
Eski Antlaşma(Tevrat, Zebur vePeygamberlik Yazıları), 1000 yıl boyunca (İ.Ö. 1500 - İ.Ö. 400), yaklaşık 30 değişik yazar ta-rafından kaleme alınmıştır. Yaratılış bölümüyle açılış yapılır, Mesih’in gelişine ilişkin son bir önbildiriyle kapanır (Malaki). Mesih’ten sonra kaleme alınan Yeni Antlaşma (İNCİL), Eski Antlaşma ile birleştirilinceKUTSAL KİTAP tamamlanmıştır.
Mesih İsa Eski Antlaşma’yı, “Musa’nın Yasası, PeygamberlerinYazıları ve Mezmurlar”1olmak üzere 3 ana gruba ayırır (Luk.24:44). Hıristiyanlar Kutsal Kitap’ın bu ana gruplarını; a) Tarih Kitapları, b) Şiir (veya Bilgelik) Kitapları ve c) Peygamberlik Kitapları olarak sı-ralarlar. Eski Antlaşma’nın 39 bölümünün mesajıyla ilgili bu çalışma-mız ise, 5 ayrı cilt olarak yayınlanacaktır.
|
Kitap Grupları |
5 C i l t |
İçindeki Bölümler |
|
Kutsal Tarih Kitapları |
Tevrat |
Yaratılış’tan Tesniye’ye (5) |
|
(17) |
Tarih |
Yeşu’dan Ester’e kadar (12) |
|
Bilgelik Kitapları (5) |
Zebur |
Eyüp, Sül.Özd., Vaiz (3) Mezmurlar, Ezg. Ezgisi (2) |
|
Peygamberlik Yazıları |
Uzun Peyg. |
Yeşaya’dan Daniel’e (5) |
|
(17) |
Kısa Peyg. |
Hoşea’dan Malaki’ye (12) |
Kutsal Tarih’in genelhatlarını bilmeden, Eski Antlaşma bölüm-lerinin mesajını doğru anlamak çok zordur. Bu yüzden o dönemin ana olayları ve kahramanlarını gösteren aşağıdaki çizelge gereken derslerde,öykünün geçtiği dönemi göstererek tekrarlanacaktır.
En önemli olayları şöyle özetleyebiliriz:
• İbrahim, Tanrı’nın emriyle İ.Ö. 2000 yıllarında Ur kentinden (Babil) Kenan diyarına gider.
• Üç nesil sonra Yusuf aracılığıyla İsrail halkı Mısır’a yerleşir. Sonraki nesillerde köle durumuna düşerler.
• İ.Ö. 1500 yıllarında İsrail, Musa’yla Mısır köleliğinden kurtulup vaat edilen diyara giden 40 yıllık bir yolculuğa başlar.
• Yeşu ile diyarı fethetmeye başladıktan sonra, Hakimler (önderler) zamanında İsrail bir bunalım dönemi yaşar.
• İ.Ö. 2000 yıllarında halk Samuel’den bir kral ister. Tanrı, ön-ceden seçmiş olduğu Saul’u reddeder ve yerine Davut’u seçer.
• Oğlu Süleyman’la krallık en görkemli dönemine ulaşır. Süleyman’ın oğlu Rehoboam’ın zamanında ise krallık parçalanır.
• Kuzey krallığında (İsrail) İlya ile yeni bir peygamberler ekolu başlar. Sonunda İsrail, putperestlikten ötürü yıkıma uğrar.
• Güney krallığında (Yahuda’da) Yeşaya gibi peygamberler hal-ka, putperestlikten vazgeçmezlerse sürgüne gideceklerini bil-dirir.
• İ.Ö. 600 yıllarında, Yahudiler Babil’de sürgüne götürülürler. Yeremya’nın peygamberliği uyarınca orada 70 yıl kalırlar.
• Sürgün döneminde Daniel ve Hezekiel, halkın kurtuluşuna ve dünyanın sonuna ilişkin önemli vahiyler alırlar.
• Ezra ve Nehemya’nın döneminde Yahudiler topraklarına dönüpTapınağı ve Kudüs’ü yeniden inşa ederler.
• Zekarya ve Malaki bu dönemde Mesih’in gelişine ilişkin son bir önbildiriyle Eski Antlaşma’nın vahiy sürecini tamamlarlar.
Bu tarihsel çizelgenin en önemli yönü Tanrı’nın, halkını nasıl yönlendirdiğini anlamaktır. Çünkü O, bugün de aynı şekilde yaşamlarımızda etkindir!
Eski Antlaşma herhangi bir kitaptan ötedir. Çünkü Tanrı-nın sözüdür. Ayrıca Tanrı’nın ezeli-ebedi tasarısınıaçık-layarak tarihe ve yaşama anlam verir. İnsanın bilgisayarla bile ayarlayamayacağı bir uyumla konular, kolyede aynı ipe dizilen inciler gibi, aynı bildiri üzerinde birleşir: Kurtuluş Tarihi ve beklenen Mesih’ingerçeği.
1) Sayfa 10’daki şemada bulunan yer, tarih ve kişi adlarına ilişkin bilgileri ezberleyip oraya bakmadan aşağıdaki şemanın boşluk-larını doldurun.