Yeşu’yu tez gelen karanlık zamanlar izler. Sürekli yinelenen bir döngü başlar: İsrail Tanrısı’ndan ayrılır, ülke düşmanların eline verilir ve sıkıntı doruk noktasına vardığında Tanrı’ya dönüş gerçekleşir. Tanrı sadakati ve merhameti nedeniyle düşmanları yenen ve İsrail’i kölelikten kurtaran bir Hakim gönderir. Ancak kısa zaman sonra İsrail yeniden Tanrısı’ndan uzaklaşır ve felaket baştan başlar.
Özellikle son beş bölüm çok etkileyicidir. Bölümler çok anlamlı sözlerle çerçevelenmiştir (17:6; 21:25): “O dönemde İsrail’de (henüz) kral yoktu. Herkes dilediğini yapıyordu”. Burada sergilenilenden daha tanrısız bir durum olamaz. İsrail Tanrısı’nı terk etti ve O’nsuz yaşadı, bu nedenle anarşinin yargısına bırakıldı. Buna göre Hak. kitabının amacı, İsrail’in onları düşüşten koruyacak inanlı bir krala gereksinimleri olduğunu ve kendi yasaları uyarınca sürdürülen yaşamınsa felakete sürükleyeceğini göstermektir.
Hak. yaklaşık İ.Ö. 1375’ten 1075’e dek olan Kenan’daki uzun zaman sürecine değinir. Ülke tümden ele geçirilmemiştir ve İsrail’in bazı kesimleri tekrar tekrar saldıran yabancı halkların denetimine girer. Başdüşmanlar birçok işgalcilerin yanında ilk sırada yer alan Filistliler’dir. Yeşu’nun ölümünden sonra, 300 yıldan uzun süre güçlü bir birlik yönetimi yoktur İsrail’de. Dinsel açıdan, her şeyden önce Yahweh’den ayrılmak daimi tehlikedir. Bunun dışında göze çarpan konu, resmen Kenan üzerinde hakim ülke olmasına karşın tüm kitapta Mısır’ın adının hiç geçmeyişidir.
Kuruluş düzeni
Ülkenin ele geçirilmesi Böl. 1-2
Otniel, Ehut, Şamgar Böl. 3
Debora Böl. 4-5
Gidyon Böl. 6-8
Avimelek Böl. 9
Tola, Yair, Yiftah, İvsan, Elon, Avdon Böl. 10-12
Şimşon Böl. 13-16
Karanlık dönemler Böl. 17-21
Özellikle dikkat ediniz
Hakimler’in görevleri: Aslında yargıçlıktan önce askeri önderlik ve kurtarıcılıktı.
Hakimler kitabında yer alan düzenli dönüşüm:
İsrail’in Tanrı’dan uzaklaşması ve bunu izleyen Tanrı öfkesi;
Ardından gelen ceza: Yabancı bir halk İsrail’e baskı uygular, ülkeye saldırıp İsrail’i zulmü altına alır
Sıkıntı anında halk Rabbi’ne haykırır;
Tanrı onlara kurtarıcı olarak bir hakim gönderir;
İtaatsizliğin laneti (Tanrı’yla alay edilmez).
Barak’la birlikte İsrail’i kurtaran hakim ve peygamber Debora’nın rolü (Hak. 4-5).
Gidyon’un Tanrı’yı denemesi (Hak. 6:37-40).
Tanrı tarafından atanmayan bir kral örneği olarak Avimelek’in trajik krallığı (Hak. 9);
Hakim Yiftah’ın Tanrı önünde düşüncesizce içtiği ant (Hak. 11:35ff) ve bunun neticesi olarak tek kızını kurban olarak sunması.
Şimşon’un anne ve babasının Tanrı’yla özel bir şeklide karşılaşması (Hak. 13) ve RAB’bin meleğinin Tanrı’nın kendisi olduğunun açıkça ortaya çıkması (Hak. 13:21-23).
Tanrı tarafından üstün yeteneklerle donatılan hakim Şimşon’un istediği yaşamı yaşamayı (özellikle karşı cinse karşı bağımlılık kapsamında) bırakmaması ve bunun hazin sonu (Hak. 14-16).
Defalarca bir kral istedikleri çağrısı yinelenir. Çünkü kral olmadığı için anarşi hüküm sürmektedir(Hak. 17:6; 18:1; 19:1; 21:25).
Danoğullarının göçleri ve düşüşleri (Böl. 17+18) ve Benyaminoğulları’na İsrail tehditi (Böl. 19-21).
Aynı anda hüküm süren bazı hakimler. (Herhalde, bazı hakimler tüm İsrail üzerinde değil, bölgesel yönetimdeydi, aynı zamanda Hak.’de bildirilen veriler ışığında yılların toplamı olan 410 sene, Mısır’dan Çıkış’tan ilk kral Saul’a dek geçen dönem için fazla bir rakam (İ.Ö. 1446 – yaklaşık İ.Ö. 1050 = 396 yıl).)