İSHAK’IN İMANI

Yaratılış 26:1-35

1İbrahim'in yaşadığı dönemdeki kıtlıktan başka ülkede bir kıtlık daha oldu. İshak Gerar'a, Filist Kralı Avimelek'in yanına gitti. 2RAB İshak'a görünerek, “Mısır'a gitme” dedi, “Sana söyleyeceğim ülkeye yerleş. 3*Orada bir süre kal. Ben seninle olacak, seni kutsayacağım: Bütün bu toprakları sana ve soyuna vereceğim. Baban İbrahim'e ant içerek verdiğim sözü yerine getireceğim. 4Soyunu gökteki yıldızlar kadar çoğaltacağım. Bu ülkelerin tümünü onlara vereceğim. Yeryüzündeki bütün uluslar senin soyun aracılığıyla kutsanacak. 5Çünkü İbrahim sözümü dinledi. Uyarılarıma, buyruklarıma, kurallarıma, yasalarıma bağlı kaldı.”

6Böylece İshak Gerar'da kaldı. 7*Yöre halkı karısıyla ilgili soru sorunca, “Kızkardeşimdir” diyordu. Çünkü “Karımdır” demekten korkuyordu. Rebeka yüzünden yöre halkı beni öldürebilir diye düşünüyordu. Çünkü Rebeka güzeldi.

8İshak orada uzun zaman kaldı. Bir gün Filist Kralı Avimelek, pencereden dışarı bakarken, İshak'ın karısı Rebeka'yı okşadığını gördü. 9İshak'ı çağırtarak, “Bu kadın gerçekte senin karın!” dedi, “Neden kızkardeşin olduğunu söyledin?”

İshak, “Çünkü onun yüzünden canımdan olurum diye düşündüm” dedi.

10Avimelek, “Nedir bize bu yaptığın?” dedi, “Az kaldı halkımdan biri karınla yatacaktı. Bize suç işletecektin.” 11Sonra bütün halka, “Kim bu adama ya da karısına dokunursa, kesinlikle öldürülecek” diye buyruk verdi.

12İshak o ülkede ekin ekti ve o yıl ektiğinin yüz katını biçti. RAB onu kutsamıştı. 13İshak bolluğa kavuştu. Varlığı gittikçe büyüyordu. Çok zengin oldu. 14Sürülerle davar, sığır ve birçok uşak sahibi oldu. Filistliler onu kıskanmaya başladılar. 15Babası İbrahim yaşarken kölelerinin kazmış olduğu bütün kuyuları toprakla doldurup kapadılar.

16Avimelek İshak'a, “Ülkemizden git” dedi, “Çünkü gücün bizim gücümüzü aştı.” 17İshak oradan ayrıldı. Gerar Vadisi'nde çadır kurup oraya yerleşti. 18Babası İbrahim yaşarken kazılmış olan kuyuları yeniden açtırdı. Çünkü Filistliler İbrahim'in ölümünden sonra o kuyuları kapamışlardı. Kuyulara aynı adları, babasının vermiş olduğu adları verdi.

19İshak'ın köleleri vadide kuyu kazarken bir kaynak buldular. 20Gerar'ın çobanları, “Su bizim” diyerek İshak'ın çobanlarıyla kavgaya tutuştular. İshak kendisiyle çekiştikleri için kuyuya Esek adını verdi.

21İshak'ın köleleri başka bir kuyu kazdılar. Bu kuyu yüzünden de kavga çıkınca İshak kuyuya Sitna adını verdi. 22Oradan ayrılıp başka bir yerde kuyu kazdırdı. Bu kuyu yüzünden kavga çıkmadı. Bu nedenle İshak ona Rehovot adını verdi. “RAB en sonunda bize rahatlık verdi” dedi, “Bu ülkede verimli olacağız.”

23İshak oradan Beer-Şeva'ya gitti. 24O gece RAB kendisine görünerek, “Ben baban İbrahim'in Tanrısı'yım, korkma” dedi, “Seninle birlikteyim. Seni kutsayacak, kulum İbrahim'in hatırı için soyunu çoğaltacağım.” 25İshak orada bir sunak yaparak RAB'bi adıyla çağırdı. Çadırını oraya kurdu. Köleleri de orada bir kuyu kazdı.

26*Avimelek, danışmanı Ahuzzat ve ordusunun komutanı Fikol ile birlikte, Gerar'dan İshak'ın yanına gitti. 27İshak onlara, “Niçin yanıma geldiniz?” dedi, “Benden nefret ediyorsunuz. Üstelik beni ülkenizden kovdunuz.”

28-29“Açıkça gördük ki, RAB seninle” diye yanıtladılar, “Onun için, aramızda ant olsun: Biz nasıl sana dokunmadıksa, hep iyi davranarak seni esenlik içinde gönderdikse, sen de bize kötülük etme. Bu konuda seninle anlaşalım. Sen şimdi RAB'bin kutsadığı bir adamsın.”

30İshak onlara bir şölen verdi, yiyip içtiler. 31Sabah erkenden kalkıp karşılıklı ant içtiler. Sonra İshak onları yolcu etti. Esenlik içinde oradan ayrıldılar.

32Aynı gün İshak'ın köleleri gelip kazdıkları kuyu hakkında kendisine bilgi verdiler, “Su bulduk” dediler. 33İshak kuyuya Şiva adını verdi. Bu yüzden kent bugüne kadar Beer-Şeva diye anılır.

34Esav kırk yaşında Hititli Beeri'nin kızı Yudit ve Hititli Elon'un kızı Basemat'la evlendi. 35Bu kadınlar İshak'la Rebeka'nın başına dert oldular.


AÇIKLAMA: İbrahim gibi büyük bir iman kahramanın izinden gitmek çok zor olsa gerek. Oğlu İshak hep babasının gölgesinde kaldı ama bu bölümde Tanrı’nın onunla ayrıca ilgilendiğini görüyoruz. İshak bir çok açıdan babası İbrahim’e çekti. Bu bölümde ikisinin hayatı kıyaslanıyor. İshak neredeyse aynı sıkıntılarla karşılaşır ve çoğu zaman babasının yaptığını tekrarlar. Yaratılış 13’te olduğu gibi yine büyük bir kıtlık baş gösterir. İshak babasının yaptığı gibi Mısır’a inmeyi düşünürken Rab ona görünerek gitmesini engeller. Sonra Rab İshak’a İbrahim’e verdiği vaatleri tekrarlar: ‘Ben seninle olacağım, seni kutsayacağım. Bütün bu toprakları sana ve soyuna vereceğim. Soyunu gökteki yıldızlar kadar çoğaltacağım. Yeryüzündeki bütün uluslar senin soyun aracılığıyla kutsanacak.’ Rab’bin bu sözleri İshak’a tekrarlaması mutlaka ki onu cesaretlendirmişti. Babasını bereketleyen ve beraberinde olan Tanrı’nın kendisiyle de olduğunu anlamıştı. Sonra Rab İbrahim’in yaptığı gibi buyruklarına uymasını söyler.

Böylece İshak Mısır’a inmeyerek babasının hatasını tekrarlamaz. Ne var ki Gerar’da kaldığı sürece İbrahim’in yaklaşık 80 sene önce yaptığı aynısını yapar. O zaman İbrahim kendini korumak için eşi Sara’nın kız kardeşi olduğunu söyleyerek Kral Avimelek’e yalan söyledi. Ne ilginçtir ki İshak da kendini kurtarmak için karısı Rebeka için aynı hikayeyi uydurur. Burada babaların günahları çocuklarını nasıl etkilediğini görüyoruz. Çok geçmeden Kral Avimelek yalanını yakalar ve onu azarlar. Sonra kimsenin onlara zarar vermemesi için ferman çıkarır. Ardından Rab, İbrahim’e yaptığı gibi İshak’ı da maddi olarak bereketler. Fakat olağanüstü zenginliği sonucunda bölgedeki Filistliler onu kıskanmaya başlar. Böylece Avimelek, İshak’ı ülkesinden kovar. Ondan sonra İshak her gittiği yerde kuyu kazıp yerleşmek istediğinde yöredeki halkla sıkıntılar yaşar ve yine taşınmak zorunda kalır. Aslında İshak varlıklı bir insandı ve isteseydi onlarla çekişip hakkını savunabilirdi. Ama yine babası İbrahim gibi barışçıl bir insan olduğunu görüyoruz.

En sonunda İshak babasının da yıllar önce yaşadığı ve kuyu kazdığı Beer Şeva’ya gelir. Orada Rab ona ikinci bir defa görünüp onunla birlikte olduğunu belirtir. Sonra İshak babasının defalarca yaptığı gibi bir sunak yapar ve Rab’be yakarır. O sırada Avimelek bir şey olmamış gibi gelip İbrahim’le yaptığı benzer bir anlaşma İshak’la da yapar (Yaratılış 20). Böylece İshak feraha kavuşur. Aslında bütün bu bölüm İshak’ın kişisel olarak Tanrı’yı nasıl tecrübe ettiğini anlatır. İmanlı ailede büyüyen bir çok kişi benzer bir süreçten geçer. Başta imanlı bir ortamda yetiştiği için kendini imanlı sanır ancak bir süre sonra Tanrı’yı bizzat tanıması gerektiğini anlar. Birinin dediği gibi Tanrı’nın çocukları var ama torunları yoktur. İşte burada Tanrı’nın İshak’la özel bir şekilde ilgilenmesi sonucunda İshak artık kişisel olarak Tanrı’ya iman eder ve yolunda ilerlemeye başlar. Ayrıca Rab İbrahim’e verdiği vaadi unutmayıp soyuna da aktararak her açıdan güvenilir ve sadık olduğunu ispatlar.