FİNİKE

Yaklaşık 320 kilometre uzunluğunda ve bugünkü Lübnan ve Suriye'nin deniz kıyılarını içine alan bir ülke. Eski Antlaşma'da Kenan ülkesi olarak tanınıyordu (Yeşaya 23:11-12). İsa Mesih'in zamanında en tanınmış kentleri olan Sur ve Sayda'nın adlarıyla tanınıyordu: "İsa oradan ayrılıp Sur ve Sayda bölgesine çekildi" (Matta 15:21). Orada karşılaştığı kadından Matta tarafından "Kenanlı bir kadın" olarak söz edilince Markos "Kadın Yunanlı'ydı. Soyu Suriye Finikesi'ndendi" diye yazar (Markos 7:26). Matta Yahudiler için yazdığına göre Yahudiler'in bölge ve halkı için kullandığı adları kullandı. Markos ise Yahudi olmayan uluslara yazdığından onların alıştığı adları kullandı.

Luka da aynısını yapar: "Stefanos'a çektirilen acı sonucunda darmadağın olanlar Finike'ye, Kıbrıs'a ve Antakaya'ya kadar gittiler. Tanrı Sözü'nü Yahudiler'den başka hiç kimseye bildirmiyorlar" (Res.İş. 11:19). Pavlus'la Barnabas Antakya'dan Yeruşalem'e giderken "Finike ile Samiriye yörelerinden geçerek ulusların Tanrı'ya dönüşünü anlattılar. Bu haberle tüm kardeşlere derin sevinç getirdiler" (Res.İş. 15:3). Başka bir yolculukta Pavlus ve arkadaşları Patara'da "Finike'ye giden bir gemi bulunca.. Suriye'ye yöneldik ve Sur'a vardık" (Res. İşleri 21:2,3).

Finikeliler denizcilik ve tüccarlıklarıyla ün kazandılar. Kenanlı tüccar anlamına gelir. Sur kralı Hiram "denizi bilen gemicileri, Süleymanın kulları ile beraber gemilerde gönderdi" (1.Krallar 9:27). Finike adı Yunanca'dır. Kan rengi anlamındaki "foinos" sözcüğü ya da hurma ağacı anlamındaki "foiniks" sözcüğünden geldiği düşünülür. Kan rengi güneşte yanmış denizcilerin cilt rengine yoksa Sur'da deniz hayvanlardan yapılan kızıl boyayla boyanan kumaş renginden midir? Yoksa ülkelerindeki bol hurma ağaçlarından mı geldi Finike adı? Bu halk Anadolu'da (bugünkü Finike ilçesi adıyla anılır), kuzey Afrika'da ve İspanya'da koloniler kurdu.