“İşte tez geliyorum! Vereceğim ödüller yanımdadır. Herkese yaptığının karşılığını vereceğim. Alfa ve Omega, birinci ve sonuncu, başlangıç ve son Ben’im.”
Değişik dinlerde tövbe konusunda birbirine benzeyen konuların yanında, birbirine karşıt önemli konular da vardır. Kutsal Kitap’a (Tevrat, Zebur, İncil’e) uygun tövbenin ayrıcalığı şudur: Kişi, İsa Mesih’in günahlarına karşılık ölüp dirildiğine iman ettiği için sonsuz kurtuluşa sahiptir. İşlenen günahları İsa Mesih üstlendiğinden, günahın yargısı hemen kalkar. Tövbe edildiği andan başlayarak günahın yargısı taşınmaz. Hristiyan, İsa Mesih’in ikinci gelişene dek sadakatle sürdüreceği iman yaşamında zayıflığı nedeniyle işlediği günahlar için tövbe ettiğinde, bu günahlar da bağışlanır. İsa Mesih’in ikinci gelişinden sonra tövbe etmeye gerek kalmayacaktır. Çünkü Hristiyanlar yeni göksel bedenlerine sahip olacaklar; sonsuza dek Rab ile birlikte, O’na tapınarak yaşayacaklardır (Vahiy 1:1-4,22-24).
“İşte tez geliyorum! Vereceğim ödüller yanımdadır. Herkese yaptığının karşılığını vereceğim. Alfa ve Omega, birinci ve sonuncu, başlangıç ve son Ben'im. Kaftanlarını yıkayan, böylelikle yaşam ağacından yemeye hak kazanarak kapılardan geçip kente girenlere ne mutlu! Köpekler, büyücüler, fuhuş yapanlar, adam öldürenler, putperestler, yalanı sevip hile yapanların hepsi dışarıda kalacaklar. Ben İsa, kiliselerle ilgili bu tanıklığı sizlere iletsin diye meleğimi gönderdim. Davut'un kökü ve soyu Ben’im, parlak sabahyıldızı Ben’im.
Ruh ve Gelin, ‘Gel!’ diyorlar. İşiten, ‘Gel!’ desin. Susayan gelsin. Dileyen, yaşam suyundan karşılıksız alsın” (Vahiy 22:12-17).
Museviler tövbeyi, insan günah işlediğinde hatasını anlayıp bir daha bu hatayı yapmayacağına söz vermek olarak açıklar. Günümüzde Kudüs’teki tapınağın yıkık olması nedeniyle Hz. Musa döneminde uygulanan kurban sunuları gerçekleştirilemiyor, günahların bağışlanması için kurban sunuları yerine Kaparot uygulanmaktadır.
Ermeni Ortodokslarda tövbe günah işleyen Hristiyan’ın arınma sürecidir.
Samimi pişmanlık, ikrar, yetkili rahibin günahı bağışlaması, kefaret ile birlikte tövbe eylemi gerçekleşir. Ermeni Ortodokslar, bebeklerin vaftiz yoluyla Tanrı’nın halkına katıldığını kabul ettiklerinden, tövbe, kurtuluşla ilişkilendirilmez.
Katoliklerde tövbe kilise sırları arasında geçer, günah samimi bir pişmanlıkla rahibe itiraf edilmelidir. Günahın bağışlanması için, Rahibin günahı bağışlaması gerekmektedir.
İslamiyet’te Ehlisünnet inancında tövbe günahı terk etmek bir daha yapmamak olarak açıklanır. Tövbe edilmesine rağmen dünyada işlenen günahlarla sevaplar ahrette karşılaştırılır. Sevapların günahları karşılamaması durumunda, kişi günahlarının cezası çekene dek cehennemde kalmalıdır.
Hristiyan ilahiyatında günahın yargısının kalkması İsa Mesih’in Kutsal Kitap’ta açıklanan gerçek kimliğini kabul etmeden sağlanamaz. Tanrı’nın sunduğu kurtarış planı şudur: “Size müjdelediğim söze [İncil’e] sımsıkı sarılırsanız, onun aracılığıyla kurtulursunuz. Yoksa boşuna iman etmiş olursunuz. Aldığım bilgiyi size öncelikle ilettim: Kutsal Yazılar uyarınca Mesih günahlarımıza karşılık öldü, gömüldü ve Kutsal Yazılar uyarınca üçüncü gün ölümden dirildi” (1. Korintliler 15:2-4).
Kutsal Kitap’ta insanın kurtuluşu, sonsuz yaşama sahip olması ve kutsal bir yaşam sürmesi için Tanrı’nın gereken her şeyi yaptığı açıklanır. Tanrı’nın insanı kurtarışı lütufladır; insanın iyi işlerine bağlanamaz (Efesliler 2:4-10). Kurtuluşun iyi işlere bağlanması durumunda insanın kendi yaptıkları öne çıkacağından Tanrı’nın yüceliği yadsınılır.
Tövbe edildiğinde din görevlilerinin başkasının günahlarını bağışlama yetkisine Kutsal Kitap’ta güçlü bir destek bulunmaz. Tövbe doğrudan Tanrı’ya yapılmalıdır. Ancak günah işleyen kişi ruhsal destek istiyorsa ya da işlediği günah kilisenin kutsallığını bozuyorsa kilisenin ruhani yetkilileri73 ile görüşmesi gereklidir. Böyle durumlarda itirafla birlikte gerçekleştirilen tövbede içtenlik ve pişmanlık bulunmalıdır. Gerçek bir tövbekâr İsa Mesih’in sözü olan İncil’in ve Kutsal Ruh’un yaşamında işlemesine izin verir.