Kutsal Kitap’ta Rut’dan sonra kadın adı alan ikinci kitap olan Ester, kitabın ana karakteri Pers kraliçesi Ester’in adını taşıyor. Ester, Hadassa adında doğuştan Yahudi bir kız ve kendisine Pers dilinde Ester (= “Yıldız”) adı verilir. Pers ülkesinde, daha doğrusu başkent Sus’ta yaşayan ve yok olma tehlikesi altındaki Yahudi halkını kurtarmak için Pers kralı Ahaşveroş’un (= I. Kserkses, İ.Ö. 486-464) gözüne girmeyi başarır ve onun kraliçesi olur. Soykırım teşebbüsünün ana girişimcisi, kralın gözüne girip ülkedeki ikinci adam olan Agaklı Haman.
Bu nedenle kitabın tarihsel konusu halkını yabancı diyarda da koruyabilen Tanrı’nın sadakatidir. Dinsel açıdan öncelikle bu güne kadar bir anımsama bayramı olan Purim’in kutlamana nedenini oluşturur. Ester diyasporada (başka bir dine ait ülkede yaşayan azınlık) yaşayan Yahudiler için bir teselli kitabı olmuştur.
Olaylar Ahaşveroş (= I. Kserkses) döneminde, yaklaşık İ.Ö. 480 yılında, başkent Sus’ta geçer (Perslerin İmparatorluk sınırları içindeki üç başkentinden Elam’da bulunanı). Halkın bir kısmı hâlâ Babil’de yaşarken, diğer bir kısmı Yeruşalim’e dönmüştür bile. Sus’ta yaşayan Yahudiler de vardı (buna şaşırmamak gerekir, çünkü krallar Koreş, Darius ve Artahşasta Yahudi dostu tutum sergiliyorlardı ve Persler’in dinsel konularda hoşgörülü tutumu vardı). Sus’ta yaşayan Yahudiler’in ruhsal durumlarına ilişkin hemen hiçbir şey okumuyoruz.
Kuruluş düzeni
Ahaşveroş’a yeni bir kraliçe Böl. 1-2
Haman’ın Yahudiler’i yok etme teşebbüsü ve sonu Böl. 3-7
Yahudiler’in kurtuluşu ve düşmanlardan öç alınması Böl. 8-9
Purim kutlamaları ve Mordekay’ın yükselişi Böl. 9-10
Özellikle dikkat ediniz
Haman’ın başka ırklara taşıdığı nefretten kaynaklanan Yahudi düşmanlığı (antisemitizm);
Tanrı adı Yahweh’in bulunmaması (EA’da Tanrı adının geçmediği tek kitap, Ezg.’de kısa şekli olan Yah bir kez geçmekte, 8:6);
Tanrı yardımı ve etkinliği üzerinde vurgulama (Tanrı’nın adı geçmese de, O sıkıntı ve tehlike anında onların hemen yakınında).
Kitabın kendine özgü gerilimi (Yükselen gerilim, entrikalar, vb.).