Mertek Nedir?

Ancak Rab İsa bizlere kendi gözümüzde kocaman bir mertek varken bir başkasının gözündeki küçücük bir çöp parçasını çıkarmaya çalışmamızın çok olası olduğunu söylemiştir. Durum böyle olduğund4 karşımızdaki kişinin gözündeki çöpü çıkaramayız çünkü kendimiz iyi göremeyiz ve her halükârda böyle bir şey yapmaya çalışmak ikiyüzlülüktür.

Şimdi artık hepimiz İsa’nın diğer kişinin gözündeki çöpten söz ederken ne demek istediğini biliyoruz. Onda var olduğunu anladığımım sandığımız bir hatadır; bize karşı yaptığı bir hareket ya da bize karşı takındığı bir tutum olabilir. Ama Rab İsa bizim gözümüzdeki mertekten söz ederken ne demek istemiştir? Ben bizim gözümüzdeki merteğin diğer adamın çöpüne karşı gösterdiğimiz sevgiden uzak tepki olduğunu öneriyorum. Şüphesiz, karşımızdaki insanda bir kusur vardır. Ama bizim o kusura gösterdiğimiz tepki de kusurdur! Ondaki çöp bizi içerlemeye ya da soğukluğa ya da eleştiriye ya da kine ya da kötü konuşmaya ya da kötü hisler beslemeye yöneltmiştir—ve bütün bunlar temel kötülük olan sevgi eksikliğinin çeşitleridir. Ve Rab İsa bunun bu tepkiyi ortaya çıkaran bazen bilinçsiz bir şekilde yapılan küçücük bir hatadan çok daha kötü bir şey olduğunu söyler. Çöp eski Yunanca ‘da küçük bir kıymık demektir, mertekse kalastır. Ve Rab İsa bu kıyasla başka birisinin kusuruna gösterdiğimiz sevgiden uzak tepkinin küçük bir kıymığın yanındaki kocaman kalas gibi olduğunu söyler. Birisine parmak uzatıp “Senin hatan” dediğimizde üç parmağımız da bizi işaret ediyor. Tanrım, böyle yaptığımız, ikiyüzlülüğümüzde karşımızdaki insanın hatasını düzeltmeye çalıştığımız ve Tanrı’nın bizim kendi kalbimizdeki şeyin çok daha kötü olduğunu gördüğü birçok kereler için bize merhamet et.

Ama merteğin gösterdiğimiz şiddet dolu bir tepki olması gerektiğini düşünmeyelim. İçimizde içerlemenin başlaması, sevgi dolu olmayan bir düşüncenin ilk titreşimi, ya da sevgi dolu olmayan bir eleştirinin aklımıza ilk gelişi—bütün bunlar kalaslardır. Böyle olduğu zamanlar, bu sadece bakış açımızı çarpıtır ve kardeşimizi asla olduğu gibi, Tanrı’nın sevdiği kişi olarak göremeyiz. Kalbimizde bu düşünceler varken kardeşimizle konuşursak bu onu bize karşı aynı eleştiri dolu tutumu takınmaya kışkırtacaktır. Çünkü insan ilişkilerinin yasası şudur: “Hangi ölçekle ölçerseniz, de aynı ölçek uygulanacaktır.